Met het havenbezoek aan Trondheim afgerond, begon de laatste varende week aan boord van de Karel Doorman. Immers, na deze varende week zou de Karel Doorman in Benoemd Onderhoud gaan (locatie onbekend). En ik stap na deze varende periode af: ik begin in januari aan de CCO-opleiding.

De laatste zeemijlen aan boord van de Doorman waren weinig spannend: om het schip voor te bereiden op het onderhoud had ik primair 2 taken: het gereedmaken van de kaartenkamer (licenties, boekwerken, kaarten etc) opruimen en zorgen dat ze na het onderhoud snel verder kunnen. En daarnaast het verzamelen van allerlei herinneringsvoorwerpen, wapenschildjes, geschenken van gasten aan het schip. Deze worden voor de komende tijd opgeslagen bij het Centraal Distributie Centrum van de Marine in Den Helder. Na het onderhoud komt dit allemaal ‘uit het stof’, en wordt het weer opgehangen en tentoon gesteld aan boord van de Karel Doorman.

Trondheim. Ze noemen het een idylissche havenstad. Nou ja, idyllisch? Een van de grotere steden van Noorwegen, voornamelijk studenten, omringt door fjorden, bergen en meren. Uitvalsbasis voor Trident Juncture, de grote NATO oefening van het najaar van 2018.

In de eerste paar havenbezoekdagen aan Trondheim, vooral veel gewandeld door de stad. Een buitenlandse haven is toch altijd even kijken. Wat zit waar, wat zijn de goeie kroegen, waar is het lekkere eten, welke toeristische attracties mag ik echt niet missen? Na een paar mooie wandelingen en voorbereidingen, gingen we weer naar zee voor drie weken Trident Juncture.

Trident Juncture was de grote NATO oefening van het najaar van 2018. Een grote oefening, die ten doel had de kracht van NATO te laten zien. Vooral het verdedigen van NATO grondgebied, ten tijde van aanval (lees: artikel 5 operaties).

De Karel Doorman was onderdeel tijdens Trident Juncture onderdeel van de Amfibische taakgroep. Deze omvatte Johan de Witt en de FS Dixmude, een helicopter-carrier en amphibious assault carrier van de Franse marine.
De Karel Doorman had oa. voertuigen en personeel van het Korps Mariniers mee aan boord, die zij met LCVP’s en LCU’s van de Johan de Witt af heeft gezet op het strand.
Om al deze capaciteit te showen, is er nog een VIP-dag (tegenwoordig een Distinguished Visitors-Day geweest), met een mooi filmpje als gevolg!

Voor de Karel Doorman was er tevens ook een andere rol, als Combat Supplier fungeren tijdens de ‘War At Sea-Exercise’. Oftewel, tijdens de oorlog moet er ook getankt worden: en wie doet dat beter dan ons eigen varende tankstation!
Helaas werd er niet veel getankt, maar gelukkig tot 5 schepen langszij gehad.

Na het BOZ-en werd er nog een amfibische operatie uitgevoerd. ’s Nachts was het niet druk, en dat gaf ons de gelegenheid naar het Noorderlicht te kijken

Ook vanuit Russische zijde was er interesse voor Trident Juncture: Er werd een Long-range Maritime Patrol aircraft gestuurd voor een reconaissance:

Helaas eindigde de Trident Juncture oefening niet voor iedereen leuk. Op de terugweg naar Haakonsvern, Bergen, had de KNM Helge Ingstad een aanvaring met een koopvaarder, en liep daarna aan de grond in haar thuisfjorden.

Sindsdien is de Helge Ingstad gezonken, en wordt er een poging gedaan haar te bergen. Dit wordt bemoeilijkt omdat het gedeeltelijk op de zijkant van het fjord ligt, en er diverse wapens aan boord waren: NSM, ESSM, 76mm patronen.

Trondheim (2)
Na de oefening Trident Juncture hadden we nog een tweede maal Trondheim voor de boeg.
Op de eerste dag was er een rondleiding aan boord van de Doorman, oa. voor een Amerikaanse delegatie. Als tegenprestatie mochten wij aan boord van de Iwo Jima komen kijken. Deze helicopter/amfibische-carrier heeft o.a Sea Hawk helicopters, Ospreys, etc. mee, net als hovercraft amphibische vaartuigen en ruim 1400 mariniers.

Daarna is er aan boord nog een leuke Hawaii Party geweest in de longroom. Outfit compleet met kokosnoot bikini en slippers, en heerlijke cocktails van de HOD. Heerlijk feestje gehad! Om het weekend af te sluiten, nog heerlijk gewandeld langs de Noorse fjorden, om daarna af te reizen naar Nederland.

Drie weken na terugkomst van Schneller Adler gingen we alweer naar zee!

Allereerst werd begonnen met een week RCS en IR metingen. Deze metingen hebben als doel de radar cross sectie (RCS) en IR signatuur van het schip te bepalen.

Met deze signatuur is te bepalen wat de beste relatieve richting is om een zo klein mogelijke kans op detectie te krijgen, of bij een inkomende dreiging (raket of fighter) een zo klein mogelijke RCS te tonen, om detectie te verlagen, of de IR signatuur te verkleinen, om de kans te vergroten dat een eventuele raket het schip niet ziet.

Rondjes draaien, hard varen, langzaam varen. Coordinatie met de meetlieden op de wal, waar TNO samen met Defensie een meetinstallatie heeft ingericht. Spannend was het niet, interessant was het wel.

Na dit weekje bij Zandvoort voor de kust, zijn we vertrokken naar Schotland, voor een havenbezoek aan Dundee. Dundee, een plaatsje op zo’n 50 mijl (as the crow flies) ten noorden van Edinburgh, is een klein havenstadje dat veel offshore herbergt. Vroeger een vissersdorp, dat ook veel vrachtverkeer had, en door middel van een ferry zijn vrachtgoederen kreeg, heeft nu veel offshore in de haven (maar dat zit nog in een recessie), en een goede trein/auto verbinding met Edinburgh, dat een aantal collega’s ook heeft bezocht.

Een mooi havenbezoek van een paar dagen aan Dundee, met daarbij een paar wandelingen, museumbezoek (nieuwste en duurste museum van de UK), zijn we alweer vertrokken. Op naar Noorwegen!

Tijd om te varen! De Karel Doorman vertrok voor een paar weken richting Duitsland en België, voor een internationale oefening. De oefening in Duitsland ging over het samenwerken met het Duitse Seebattalion. Zij moesten een evacuatieoefening uitvoeren met rolspelers op de wal. Daarna werden de rolspelers geëvacueerd naar de Karel Doorman. 

De Duitse Oefening Schneller Adler heeft meer dan alleen de Karel Doorman en het Seebattalion als inzet. In totaal 1500 militairen werden ingezet voor een grootschalige oefening. Het vond plaats in Warnemunde, waarbij een gedeelte in de haven plaatsvond, met de evacuatie tegen de steiger, en een gedeelte van de evacuatie varend, in DP, voor de kust van Warnemunde. Langs de steiger verzorgde het Duitse Seebattalion zelf de verdediging van het schip:

Na Schneller Adler vertrok de Karel Doorman weer uit Warnemunde. Allereerst hebben we alle Duitse militairen afgezet in Kiel, en vervolgens zijn we doorgevaren naar Oslo, voor een havenbezoek aan de stad! Mooie (koude) en dure stad, maar wel leuk om eens te bezoeken. Veel mooie gebouwen en mooie natuurparken in Oslo. 
Ik had de vouwfiets meegenomen, en daar op zaterdag nog een mooie fietstocht mee gemaakt. 3,5uur gefietst, waarvan zo’n 2,5u bergop, bij een prachtig meer uitgekomen, en daarna nog een uur omlaag. Maar het was het waard!

Tenslotte zou de Karel Doorman nog de oefening Storm Tide gaan uitvoeren. Deze oefening zou plaats gaan vinden nabij Zeebrugge, waarbij de Belgische mariniers een landing zouden uitvoeren, en vervolgens een NEO (Non-Governemental Evacuation Operation) uitvoeren. Kortom, een evacuatie van burgers. Echter, omdat Nederland niet de Johan de Witt kon leveren of de Rotterdam, besloot de Nederlandse Marine de Karel Doorman te sturen. Waar de Belgische marine gerekend had op minstens 400 bedden aan boord, moesten ze het doen met 130. Dat verschil was te groot, en er werd besloten om de Karel Doorman niet te gebruiken. 

Dus: lekker op tijd naar huis!

Van April tot Juni was de Karel Doorman op zee voor de NATO missie Operation Sea Guardian. Deze missie, met de focus op de Maritime Security Awareness en Maritime Security Operations, zorgen voor een beter begrip van de maritieme omstandigheden in de Middellandse Zee, en het zorgen voor vrije navigatie, smokkelroutes (van mensen of wapens) identificeren. Voorafgaand aan de inzet deed de Karel Doorman een pre-deployment training (PDT) onder leiding van STC, waarbij ook een italiaans schip voor oefening werd geboard. Als voorbereiding werd op de Doorman getraind in tactisch verplaatsen. Van deze oefening aan boord is ook een video gemaakt!

Na de initiele training ging de Karel Doorman door naar Tunesie voor een week JCET: Joint Combined Exercise Training.Kortom, de mariniers geven trainingen op de wal, waarbij de capaciteiten van de Tunesiers werden vergroot.

Daarna ging de Karel Doorman richting Aksaz, Turkije, voor de missie briefing voor de operatie Sea Guardian. Hierna ging de Doorman samen met een italiaans schip en een Turks schip patrouilles uitvoeren in het oosten van de Middelandse Zee tussen Libië en Italië. De Doorman voorde haar patrouilles uit nabij de oostkust van Tunesie, ten zuiden vam Kreta. Weinig scheepvaart maar wel veel maritieme aanwezigheid. Van de internationale samenwerking is ook een video gemaakt voor NATO. De Doorman had een Cougar helikopter mee voor patrouilles. Helaas was het weer niet altijd goed voor helikopter vluchten, maar gelukkig konden Erwin en ikzelf nog een kleine patrouille meevliegen!

Na de patrouilles zijn we vertrokken voor een havenbezoek aan Kreta, waar mijn vriendin en dochter op bezoek kwamen!

Na Kreta door voor een boardingsoefening bij Kreta en daarna op weg naar Toulon, Frankrijk voor samenwerking met de Franse Tonnere. Na het havenbezoek op naar Lissabon voor het oppikken van een Cougar helikopter voor een week Helikopter Qualifying, op weg terug naar Nederland.

Tot zover de missie. Hierna in Nederland nog een paar weken administratie en toen alweer verlof!

Sinds oktober vader van een geweldig mooi en lief dochtertje: Juul! Maar zoals ik al verwacht had, mocht ik alsnog invliegen naar de West, om een collega aan boord over te nemen.

Ingevlogen begin november naar Curacao, waar de Doorman aan zou komen om het materieel van de Landmacht aan boord te nemen. De Landmacht moest namelijk een wisseling van contigent uitvoeren, en daar hoort ook een materieelsverplaatsing bij.

Vanuit Curacao zijn we naar Aruba gevaren om een amfibische landing uit te voeren met de mariniers van Curamil (Curacaose Militie) en daarna door naar Bonaire voor een R&R havenbezoek. Heerlijk een paar dagen onder de zon, aan het strand, eten, drinken, rondrijden en relaxen.

Vanuit Bonaire, langs Sint Maarten en Azoren terugevaren naar Nederland, en daarbij weer 4200 (nautische) mijl gevaren!

Nu in Den Helder binnenliggend de administratie bijwerken en gereedmaken voor het Winterverlof!

SARC4 (Exercise Northern Coast)
Met goede moed vertrokken uit Rotterdam, voor de eerste week van SARC4. De SARC4 betreft de volgende stap van het opwerktraject is het oefen-gereed maken van het schip. Commandant STC: “in SARC 4 (…) gaan we de eenheid inzetten. Daarbij kijken we niet alleen naar de inzet van wapens en sensoren, maar leren we de bemanning omgaan met schade aan het eigen schip. Met onder meer helikopter-operaties, oefeningen in gevechtswacht en gesimuleerde granaatinslagen en machinekamerproblemen, komt er flink wat druk op de ketel te staan”. Hard aan het werk dus. De eerste week met een Nederlands verband naar het oefengebied ten zuiden van Zweden. Oefeningen gedraaid met het boardingteam (zij gaan aan boord van civiele schepen om controles uit te voeren van bemanning en lading), dual spot helikopteroperaties, manoeuvreeroefeningen en andere oefeningen voor het brugteam en commandocentrale.

[showhide type=”blog”]
Karlskrona
Na de eerste week volgde er een havenbezoek aan het marinestadje Karlskrona. Het havenstadje is ooit ontstaan uit de wens van Zweden om ook ’s winters, bij ijs en sneeuwval, een beschikbare haven te hebben. Het kleine stadje is er daarna ‘aangegroeid’. Omdat de Karel Doorman met zijn ruim 200 meter te groot is voor de kades van Karlskrona, lagen we in het fjord voor anker. Een tenderbootje verzorgde de af- en aanvoer naar de wal. Op vrijdag een biertje gedronken in de Fox and Anchor, waarbij de gehele kroeg vol stond met andere militairen. Met 5 Nederlandse schepen en ook Belgische, Engelse, Duitse, Zweedse, Poolse, Noorse, Deense, Litouwse, Estse en Letse schepen was het aardig gezellig. Een aantal jaargenoten gezien en ook bekenden vanuit België gesproken. Zaterdagochtend een conferentie over de Northern Coast oefening en ´s middags een wandeling door het stadje, met oa. Bliksembezoek aan het dierenparkje (met varkens, kippen en konijnen!) en heerlijk weggeregend. Daarna nog gegeten bij de Fox and Anchor, alvorens terug te gaan naar het schip. Zondag de ankerwacht gelopen waarbij visuele peilingen, radarafstanden en gps-positie de middelen zijn om te controleren of het schip nog steeds voor anker ligt (en geen krabbend anker heeft).
Maandag begon de Northern Coast oefening. Deze multinationale oefening, die dit jaar in de zee tussen Karlskrona, Bornholm en Oland werd uitgevoerd, is een jaarlijk terugkerend fenomeen. Klassieke oorlogsvoering tussen oppervlakteschepen, een grote mijnenjacht-oefening, patrouilles van vliegende eenheden (helikopters, vliegtuigen) en dreiging van onderzeeboten. De Karel Doorman vervult zijn primaire taak, Bevoorrading-Op-Zee. Daarnaast zal zij in het verloop van de oefening Duitse en Nederlandse mariniers meenemen voor een amfibische oefening.

Orkaan Irma
Woensdag eindigde de NOCO oefening al voor de Karel Doorman. De orkaan Irma had zoveel schade aangericht op het eiland Sint Maarten (SXM), dat een directe inzet van de Karel Doorman van belang zou zijn. Er werd direct koers gezet naar Den Helder, om al het materieel af te zetten dat meegenomen was voor de NOCO, en direct volladen met materieel voor SXM. Vrijdag aangekomen in Den Helder, en direct aangevangen met ontladen. Maandags begonnen met laden: politieauto’s, brandweer, drinkwater, bouwmateriaal, stoelen voor klaslokalen. Woensdag rond 1300 vertrokken naar SXM. Met een gemiddelde snelheid van 18 knopen, aankomst over 11 dagen.
Omdat ik wacht op de geboorte van mijn dochtertje, ga ik niet mee varen. Daarom komende tijd werkzaam op de NLBEOPS afdeling Aircontrol. Vervangende werkzaamheden dus!
[/showhide]
J.

Noorwegen

De vaarperiode in Noorwegen was erg mooi! Hoewel de Karel Doorman in 2015 al in Noorwegen was geweest, moest vanwege het voltooide onderhoud, nogmaals de geluidsmeting worden gedaan. Dit betekende veel baantjes trekken over de meetinstallatie die onze onderwatergeluid en de magnetische signatuur meet. Achtjes draaien, snelle en langzame baantjes. Gelukkig zat er ook een bezoek aan Bergen aan vast!

We lagen dit jaar niet in het centrum van Bergen, maar in Haakonsvern, een marinebasis van Noorwegen, ongeveer 10 nm ten zuiden van Bergen.

Na terugkomst uit Noorwegen stonden er nog een aantal oefeningen gepland voor de Karel Doorman: de Marinedagen en een grote oefening met het KSK. De duitse speziale krafte groep specialiseert zich in oa counter-piracy en andere taken hoog in het geweldspectrum.

De marinedagen waren het laatste kunstje voor het verlof. Planning: 2 weken toeven aan de Duitse Prüm, in het Eifel gebied.

Tot na het verlof!

Aircontrol speld

Omdat ik afgelopen jaar de opleiding tot Maritiem Aircontroller (MAC) te heb afgerond, mocht ik begin mei weer naar de operationele school terug voor de uitreiking van de AC-speld.

Het was overigens voor het eerst dat deze werd uitgereikt, een proces van enkele jaren. Het vaststellen van de behoefte, vormgeving van de speld en vaststelling van de draaglocatie voor deze speld duurde zo’n 4 jaar. Nu mogen alle aircontrollers, oud en nieuw (waaronder een aantal admiraals), de speld dragen.

De speld is een gouden metalen rondje met aan weerszijden twee kleine vleugels, op het rondje een soort radarscherm en de letters AC met in het midden een klein anker.

SARC3!

Nu gaat het opwerken eindelijk beginnen! De SARC3, een 5-7daags trainingsprogramma kent alle faciliteiten van veilig naar zee. ‘Normaal’ van A naar B, in het donker, bij mist, Man-Over-Boord oefeningen, ankermanoeuvres, brand, averij, helikopters die oplanden, boottransfers, en zelfs een Replenishment-at-Sea met ZrMs Rotterdam.

Alle facetten van het varen komen voorbij! Gelukkig bracht de Commandant na 6 dagen het verlossende woord: voldoende!

Veilig om naar zee te gaan, en door te gaan met het test en opwerktraject. En in dit traject zitten ook nog enkele varende beproevingen: schieten, schieten, schieten. In de gereserveerds operatiegebieden nabij Den Helder en Texel hebben we volop radarmetingen, schietoefeningen en helikopteroefeningen gedaan.

Southampton

Een paar drukke weken, die werden afgesloten door een mooi havenbezoek aan Southampton. Een leuke haven in Engeland, met leuke kroegjes, lekker eten en wat welverdiende ontspanning. Samen met enkele officieren een bezoek gebracht aan de ‘Needles‘, op de zuidwest kust van het Isle of Wight.

 

De rotsen hier begrenzen een nauw stukje vaarwater, wat toegang geeft tot de Solent. Daarna een afsluitende borrel en burger in Newport en terug naar Southampton met de ‘high speed’ red funnel ferry. Vervolgens op zondagavond enroute naar Nederland voor een laatste week varende beproeving.

Volgende stop: magnetische- en geluidsbeproevingen te Noorwegen!